نظر من اقتصاد دنیا وارد دوران رکود شدید یا دیپرشن (Depression)شد

بنظر من اقتصاد دنیا وارد دوران رکود شدید یا دیپرشن (Depression)شده. دلایل آن بر میگردد به تضادهای درونی سیستم سرمایه داری. بعدا به علل آن خواهیم پرداخت چرا که بحث مفصلیست.  یکی از دوستان در مورد بالا رفتن اخیر دلار سوال کرده بود که چگونه است که زمانی که اقتصاد امریکا به این روز افتاده دلار امریکا در برابر ارزهای دگر در حال بالا رفتن است.

پول مبحث نسبتا پیچیده و مفصلی است. قبلا تا حدودی در باره آن نظرم را توضیح داده بودم. شاید اگر دوستان علاقه به بحث در این زمینه داشته باشند مفصل تر صحبت کنیم.

بنظر من مبحث مهمی است.

 

اما اینروزها شاهد افزایش ارزش دلار امریکا هستیم. باید پدیده عجیبی باشد که درست در زمانی که اقتصاد امریکا وارد رکود شدیدی شده بجای آنکه دلار ضعیف تر شود در حال قوی تر شدن است. بنظر من سه علت وجود دارد.

 

 -1امریکا شاهد پدیده تورم منفی است که برای مدتی کوتاه ادامه خواهد داشت. تورم منفی یعنی بالا رفتن قدرت پول رایج. علت تورم منفی کمتر شدن حجم پول در سیستم نسبت به حجم کالاهای موجود در سیستم است. چطور این اتفاق میفتد؟ زمانی که سیستم اعتبار و وام دهی سقوط میکند (امریکا ) بانکها تمایلی به وام دادن ندارند. بنا براین از بانک مرکزی وام نمیگیرند و یا اگر میگیرند از آنطرف آنرا به کسی وام نمیدهند. در چنین شرایطی پول جدیدی که توسط بانک مرکزی خلق شده به گردش نمیفتد ولی از آنطرف در عین حال تولید کالاها کماکان ادامه دارد. نتیجتا حجم پول در سیستم ثابت مانده ولی حجم کالاها دایم در حال افزایش. چون حجم پول نسبت به حجم کالا کمتر میشود قیمت کالاها رو به کاهش است. بعبارت دگر پول (دلار) قدرت خرید بیشتری پیدا میکند. در امریکا قیمت بسیاری کالاها از جمله مسکن٬ اتوموبیل٬ سوخت٬ برخی مواد خوراکی رو به کاهش هستند. یا بعبارت دیگر قدرت خرید دلار در "داخل" در حال افزایش است.

 

2        –این رکود خانمان سوز پدیده ایست که گریبانگیر تمام کشورهای سرمایه داری میشود. سرمایه های امریکایی که در خارج از امریکا سرمایه گذاری شده بودند در حال بازگشت به امریکا هستند. آمریکاییان در این شرایط بحرانی جای امنی برای سرمایه گذاری نمبینند و سرمایه های خود را در کشورهای دگر که به پول رایج آن کشورهاست به دلار امریکا تبدیل میکنند و به بانکهای امریکایی پس میفرستند. این عمل باعث بالا رفتن تقاضا برای دلار امریکا شده و در نتیجه قیمت آن نسبت به ارزهای دگر افزایش میابد.

 

 -  3د ر این شرایط برای سرمایه داران دنیا نیز امریکا با پشتوانه عظیم تر نسبت به بقیه کشورها جای امن تری برای سرمایه شان محسوب میشود. از اینرو برخی سرمایه های غیر امریکایی هم به آمریکا فرستاده میشوند که خود باعث تقاضای بیشتر برای دلار امریکاست. امریکا از چند لحاظ جای نسبتا امن تری است که شاید در آینده راجع به آن بحث کنیم.

 

همانطور که در بالا اشاره کردم تورم منفی پدیده دراز مدتی نیست. معمولا ترس از تورم منفی بیش از ترس از تورم مثبت برای سرمایه داران است چرا که تورم منفی منجر به ورشکستگی بسیاری سرمایه ها خواهد شد.